H.C. Andersen Anıtı - Rosenborg
Danimarka Parasında Karen Blixen Portresi
8 Tallet - Orestad
Kültür/Sanat/Mimari
Danimarka nüfus ve yüzölçümü bakımından Avrupa’nın büyük ülkelerinden biri olmamakla beraber, dünya bilgi, kültür ve sanatına büyük katkılarda bulunmuş; çok değerli isimler yetiştirmiş bir ülkedir. Bu isimlerden ilk akla gelenler felsefe alanında Søren Kierkegaard ve edebiyat alanında masallarını hemen her ülkeden dünya çocuklarının yakından tanıdığı Hans Christian Andersen; bilim dünyasının büyük isimleri Astronom Tycho Brahe, elektromanyetik teorinin fikir babalarından biri olan Hans Christian Ørsted, kuantum fiziğinin büyük ismi Niels Bohr olarak bir çırpıda sıralanabilir.
“Çirkin Ördek Yavrusu”, “Kibritçi Kız”, “Küçük Deniz Kızı”, “Prenses ve Bezelye Tanesi”, “İmparatorun Yeni Giysileri” gibi pek çok masalı hemen herkesin zihninde yer etmiş büyük masalcı Hans Christian Andersen, 1805 yılında Danimarka’nın Odense kentinde doğmuş ve 1875’de hayatını kaybetmiştir. Yalnız Danimarka’nın değil, bütün dünyanın en tanınmış edebiyat figürlerinden biridir. Danimarka’nın bir başka ünlü edebiyatçısı Karen Blixen’dir. Başrollerini Meryl Streep ve Robert Redford’un paylaştığı, Benim Afrikam (Out of Africa) adıyla sinemaya aktarılan aynı adlı romanıyla gerçek yaşam öyküsünden kesitler yansıtan Blixen, Isak Dinesen takma adıyla da bilinir. Yine Blixen’in öyküsünden uyarlanan ve Türkçeye Babette’in Şöleni (Babette’s Gæstebud) olarak çevrilen sinema filmi, En İyi Yabancı Film Dalında Oscar kazanmıştır.
1865-1931 yılları arasında yaşamış klasik müzik kompozitörü Carl Nielsen, Danimarka’nın en önemli müzik adamlarından biriyken; 1844 yılında yaşama veda eden İzlanda kökenli Bertel Thorvaldsen büyük heykeltraşlar arasına adını yazdırmayı başarmış bir sanatçıdır. Danimarka’nın yetiştirdiği en büyük sinemacılardan biri yönetmen Carl Dreyer ve bir diğeri de günümüzün yüksek gişe hasılatlı filmlerine de imza atan sıra dışı yönetmen Lars von Trier’dir. Aktör olarak en tanınmış Danimarkalı simalardan biri Game of Thrones dizisinde Jamie Lannister karakterini canlandırmış olan Nikolaj Coster-Waldau’dur.
Gümüş işçiliği ve gümüş ürün tasarımında George Jensen; porselen üretiminde Royal Copenhagen, Bing ve Grøndahl; cam ürün tasarımında Holmegaard ve mobilya tasarımında Arne Jacobsen, Piet Hein gibi tasarımcılarla çalışmış Fritz Hansen, ünü ülke sınırlarını aşan Danimarka markalarıdır.
Dünyanın ikonik binalarından Sydney Opera Binası’nın mimarı ve tasarımcısı bir Danimarkalı mimar, Jørn Utzon’dur. Utzon’un da takip ettiği, yalınlık ve işlevsellik ile kendini gösteren 20. yüzyıl Danimarka tasarım stili Henning Larsen, Bjarke Ingel gibi mimarların; Arne Jacobsen, Børge Mogensen, Hans Wegner, Poul Kjærholm gibi mobilya tasarımcılarının ürünlerinde ifadesini bulur.
Şatolar ve kiliselerinin yanı sıra Danimarka’nın modern stilde, birer sanat eseri görünümünde ikonik binalarından bazıları ise şöyle sıralanabilir: Kopenhag’da BLOX, Opera Evi, Kraliyet Kütüphanesi – Siyah Elmas, Kopenhag Dramatik Sanatlar merkezi – The Royal Playhouse binaları; Aalborg’da Utzon Center, Müzik Evi (Musikkens Hus); Vejle’de Børgen(Dalga) binaları; Aarhus’da Isbjerget (Aysberg), AroS ve MOMU Moesgaard müzeleri; Ørestad’da dağ görünümlü VM Mountain Binası ve 8 Tallet.