Kremlin'de Dalgalanan Rus Bayrağı

---

Altay Dağları

---

Kamçatka'da Ren Geyiği Sürüsü

---

Coğrafi ve Siyasi Bilgi

Topraklarının büyük bir kısmı Asya kıtasında, Ural Dağları’nın batısı ve Kafkasların kuzeyi ile sınırlanmak üzere bir bölümü de Avrupa kıtasında yer alan Rusya, 17 milyon km2 yüzölçümüyle, kapladığı alan bakımından dünyanın en büyük ülkesidir. Resmi adı Rusya Federasyonu’dur. Türkiye gibi Rusya da iki kıta üzerinde bulunan toprakları nedeniyle Avrasya Ülkesi olarak adlandırılır. Rusya, Asya’nın tüm kuzey kesimini kaplar. Resmi adı Rusya Federasyonu olan ülke, kuzeybatı ve batıda Norveç, Finlandiya, Estonya, Letonya, Beyaz Rusya ve Ukrayna’yla; güneyde Kazakistan, Moğolistan, Çin’le; güneydoğuda çok kısa bir sınır hattıyla Kuzey Kore’yle ve kuzeydoğuda Bering Boğazı’yla ayrıldığı Amerika Birleşik Devletleri’nin Alaska eyaleti ile sınır komşusudur.
Baltık kıyısında yer alan ve Rusya sınırları dışında yer alan Kaliningrad Oblastı yoluyla Litvanya ve Polonya ile de komşuluğu mevcuttur.

Barents, Laptev, Doğu Sibirya Denizi, Kuzey Buz Denizi, Büyük Okyanus, Ohotsk Denizi, Japon Denizi, Hazar, Azak, Karadeniz ve Baltık Denizi’ne kıyısı bulunur. Dünyanın en derin gölü Baykal, Avrupa’nın en uzun nehri Volga ve yine Avrupa’nın en büyük gölü Ladoga, Rusya’da bulunur. Rusya’nın binlerce nehrinden en önemlileri Volga, Don, Dinyeper, Yenisey, Obi nehirleridir. Arktik tundradan, orman alanlarına, taygalardan, steplere pek çok coğrafi çevre ve yüzey şeklini içinde barındıran, on bir farklı zaman dilimine sahip Rusya devasa bir büyüklüğe sahiptir. Bu devasa topraklar, Rusya’nın doğal kaynaklar açısından çok zengin bir ülke ve büyük bir tarım ülkesi olmasının ana kaynağıdır.

Rusya Federasyonu, Ukrayna’dan ilhak edilen ve siyasi durumu hala tartışmalı Kırım ve Sivastopol dışında 83 idari birimden oluşur. Bu birimlerden 21 tanesi Cumhuriyet, 9’u Krai (eyalet), 46’sı Oblast (bölge), 2’si federal şehir (Moskova ve Saint Petersburg), 5’i otonom oblast/otonom okrug’dur. Ülke’nin yönetim şekli federal yarı başkanlık tipi anayasal cumhuriyet olarak ifade edilmektedir. Yürütme erkinin başı Başkan, hükümetin başı Başkan’ın atadığı başbakandır. Parlamento’nun iki kanadından biri 170 üyeli Federasyon Konseyi, diğeri 450 üyeli devlet meclisi Duma’dır.

Rusya’nın başkenti Moskova’dır. Para birimi Ruble’dir. Rusya’da 100’den fazla dil ve diyalekt konuşulursa da resmi dil Rusça’dır. Rusya’da kiril alfabesi kullanılır. Rusya’yı gezerken kiril alfabesini öğrenmeye çalışmak eğlenceli olduğu gibi yaşamınızı da kolaylaştırır.
 

Büyük Prens Rurik

---

Pskov Alexander Nevsky Buz Savaşı Anıtı

---

Rusya'nın Çift Başlı Kartal Amblemi

---

Büyük Petro Gravürü

---

Çar II. Nikola ve Ailesi

---

Saint Petersburg Lenin Anıtı

---

Sovyetler Birliği (SSCB) Bayrağı

---

Banknot üzerinde Vladimir Putin Portresi

---

Tarihi Bilgi

Rusya’nın tarih sahnesine çıkışı, Baltık’tan  mevcut su yolları üzerinde doğuya, Karadeniz’e ticaret için giden Viking kökenli Vareglerin Novgorod civarında egemenlik kurması ile başlar. 862’de efsanevi kral Rurik, Novgorod hakimi olur. Rurik, Rus tarihi boyunca hüküm sürmüş iki hanedandan birine, Rurikid hanedanına ismini vermiştir. Rurik’in ardılı Oleg, Kiev’i ele geçirerek Kiev Prensi olarak taç giyer ve Kiev eski Rusya’nın başkenti haline gelir.

988 yılında Rurik’in soyundan gelen Büyük Vladimir, Bizans İmparatoru’nun kızkardeşi Anna ile evlenerek hristiyanlığı benimser ve Vladimir, tüm pagan adet ve ibadethanelerine son vererek hristiyanlığı resmi din haline getirir.

1223’de Kalka Muharebesi ile Rusya Cengiz Han’ın yıkıcı gücü ile tanışır. Rus şehirlerinin neredeyse tamamı birkaç yıl içinde Batu Kağan’ın Altın Orda İmparatorluğu’nun egemenliği altına girer. 1240’tan  itibaren yaklaşık iki yüz yıllık Moğol hakimiyeti yaşanacaktır. Kilise tarafından aziz ilan edilmiş olan ve 1240’da ülkesine akın eden İsveçlileri ve Tötonik Şövalyeleri yenilgiye uğratan Novgorod Prensi Alexander Nevsky ve varisleri, Moğollar ile diğer Rus prensleri arasında arabulucu işlevi görür. Zaman içinde Moskova Prensliğinin yükselişi başlar. Moğol gücü 1480’e dek gün be gün zayıflayacak ve son bulacaktır.

Moğol hakimiyeti, Büyük Ivan olarak da anılan Moskova Prensi III. Ivan tarafından sona erdirilir. Büyük Ivan, Bizans İmparatoru XI. Konstantinos’un yeğeni Sofia Palailogos’un yeğeni ile evlenir ve Bizans’ın çift başlı kartalını arma olarak benimser. Bu çift başlı kartal, 1917 Bolşevik Devrimine dek Rusya’nın simgesi olmaya devam eder. III. Ivan’ın torunu Korkunç Ivan İstanbul’daki Ortodoks Patrikhanesi’nin onayı ile  “Çar” ünvanını resmi olarak kullanılmaya  başlar. Korkunç Ivan’ın oğlu Çar Fyodor’un ölümü ile Rurikid Hanedanı son bulmuş olur.

Fyodor’un ölümünün ardından Rusya on beş yılını ekonomik ve idari çalkantılar içinde geçirir; iç savaş, kıtlık, Polonya Ordusunun Moskova işgalini yaşar. Rus halkı Moskova’ya akın ederek işgalcilerin varlığına son verir.

Düzenin geri gelişi, Rus temsilcilerin 1613’de oylama yaparak hanedanı ve ülkeyi eski bir Rus ailesinden gelen Michael Fedorovich Romanov’un ellerine teslim etmesiyle başlar.

Romanov Hanedanının en güçlü ve en bilinen ismi Çar Büyük Petro’dur. Son derece ilginç bir kişilik olan Petro, Rusya’nın modernleşmesine ve yüzünü batıya dönmesine büyük önem verir.

İki metrelik boyu ve son derece meraklı yapısıyla egzantrik bir kişilik olan Çar, on yaşında tahta geçmiş; bir kara şehri olan Moskova’da büyümüş olmasına rağmen denize ve denizciliğe gönül vermiştir. Öyle ki denizcilik alanında tartışmasız dünya lideri olan Hollanda’ya gider ve doklarda bizzat bir işçi gibi çalışarak gemi yapımının püf noktalarını öğrenir. Rusya’nın her alanda gelişimini sağlamaya çalışan Çar, ülkesini bir imparatorluk haline getirme yolunda önemli adımlar atar. Baltık Kıyısı’nda ülkenin Avrupa’ya açılan kapısı haline gelen ve kendi adını taşıyan Saint Petersburg şehrini kurarak başkenti buraya taşır.

I. Alexander Dönemi’nde, Moskova’ya doğru yürüyüşe geçen Büyük Fransız General Napoleon 1813’de Rusya’nın amansız soğunun da yardımıyla yenilgiye uğratılır ve Çar Alexander Napoleon’u Paris’e dek takip eder. Çar Alexander’ın ardından tahta çıkan kardeşi I. Nicholas Döneminde İngiltere ve Fransa’yla ittifak yapan Osmanlı İmparatorluğu’na karşı Kırım Savaşına giren Rusya ağır bir yenilgiye uğrar. 93 Harbi adı verilen ve 1877-1878 yılları arasında yapılan ve Osmanlı İmparatorluğu’nun yenilgisi ile sonuçlanan Osmanlı-Rus savaşı I. Nicholas’ın oğlu II. Alexander Döneminde yaşanır.

Çarlık Rusya’sının son bulması II. Alexander’ın torunu II. Nicholas Döneminde gerçekleşir. Kudretli bir devlet adamı olmayan ama ailesine derin bir sevgiyle bağlı olan Çar II. Nicholas, Romanov hanedanının son hükümdarı olur. Aşkla bağlı olduğu eşi, bir Alman prensesi olan Çariçe Alexandra halk tarafından kökeni nedeniyle hiç bir zaman sevilmemiştir. Çariçe hemofili hastası yegane oğlu Çareviç Aleksey’in hayatı için öylesine endişe etmektedir ki oğlunu hayatta tuttuğuna inandığı Rahip Grigoriy Rasputin’e hayatında önemli bir yer vermektedir. Rahip son derece etkileyici bir kişiliğe ve aynı zamanda skandallarla dolu bir hayata sahiptir. Rahibin kraliyet ailesine bu derece yakın olması, devlet işlerinde söz sahibi olduğu düşüncesi nefretle karşılanır ve türlü dedikodulara yol açar. Rahip Rasputin 1916’da Rus soyluların ön ayak olduğu bir suikastle öldürülür. Rusya, 1914’te müttefiki Sırbistan’ın yanında yer alarak İttifak Devletleri olan Avusturya, Almanya, Osmanlı İmparatorluğu’na karşı I. Dünya Savaşına girmiştir. Savaşın getirdiği ağır yük, uzun yıllardır büyümekten olan devrimci akımların halkın huzursuzluğu ile birleşmesine ve Çar’ın Mart 1917’de tahttan feragatine yol açar. Şubat Devrimi olarak anılan bu dönem, Vladimir Lenin liderliğindeki Bolşeviklerin Ekim Devrimi ile sonlanır. Rusya 1918’de Brest-Litovsk Antlaşması ile I. Dünya Savaşı’nı kendi hesabına sonlandırır ama Bolşevikler ve eski rejimin destekçileri arasında bir iç savaş başlamıştır. Komünist Kızıl Ordu ile anti-komünist Beyaz Ordu mücadele ettiği sırada, Temmuz 1918’de, tutuklu bulunan son Rus Çarı ve ailesi Ekaterinburg şehrinde katledilir. Ölenler arasında, zaman içinde katliamdan sağ kurtulduğu efsanesi yayılan; yaşamı filmlere, kitaplara konu olan Grand Düşes – Prenses Anastasya da bulunmaktadır.

Komünistler iç savaştan galip olarak ayrılır ve Komünist Parti idaresi altında yeni bir düzen başlar. 1922’de Rusya’nın önderliğindeki on dört ülke bir araya gelerek Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) adı verilen tek bir ülke bayrağı altında birleşir. 1924’te efsanevi lider Lenin ölmüş ve yerini yaklaşık otuz yıl süreyle ülkeyi demir yumruk altında yönetecek olan Stalin almıştır. Rusya ve Amerika İkinci Dünya Savaşı esnasında aynı kampta yer alır. Rusya’yı işgale kalkan Hitler ordusu, Napeleon ile aynı kaderi paylaşmış; soğuk ve Rus Ordusunun çifte direnişi karşısında ağır bir yenilgi almıştır. Savaşın sona ermesi ile beraber dünya iki süper gücün, Amerika Birleşik Devletleri ve SSCB’nin dünyayı iki ayrı kutba böldüğü, soğuk savaş dönemini yaşamaya başlar. Kitleler sürekli olarak bir nükleer savaş tehdidi hissederek yaşamaya alışır. Sonsuza dek gibi sürecek zannedilen bu dönem, 1985’te Mikhail Gorbachev’in Komünist Parti Genel Sekreteri olması ve ülkeyi glasnot ve perestroyka, bir açıklık ve yeniden yapılanma sürecine sokmasıyla son bulur.

1991’de Sovyetler Birliği çözülmüş ve Rusya artık Rusya Federasyonu haline gelmiştir. Seçilen ilk başkan Boris Yeltsin dönemi, Rusya’nın büyük bir ekonomik ve moral çöküş yaşadığı zor günlere sahne olur ancak Rusya bir süre sonra zengin doğal kaynaklarının da yardımıyla büyük bir toparlanma yaşar. 2000’lerden itibaren Rusya Vladimir Putin’in liderliğinde yoluna devam eder.
 

Saint Petersburg Mariinsky Tiyatrosu

---

Büyük Yazar Lev Tolstoy

---

Besteci Piotr İlyiç Çaykovski

---

Geleneksel Balalayka ile Rus Kız Çocuğu

---

Rastrelli'nin Smolny Katedrali

---

Kültür/Sanat/Mimari

Tarihi boyunca pek çok güçlük ve çalkantı ile karşılaşan, olağanüstü genişlik ve zenginlikteki topraklarının büyük çoğunluğu Asya’da olmasına rağmen yönünü batıya ve batılılaşmaya dönmüş olan Rusya; göz kamaştırıcı bir kültür birikimi yaratmıştır. Rusya sanat dallarının hemen her birinde özgün örneklere imza atmış olsa da edebiyat, müzik ve bale alanlarında tüm dünyanın önünde saygıyla eğildiği büyük isimlere sahiptir.

Rus edebiyatının en büyük isimleri 18. yy’dan itibaren tarih sahnesinde görünür. Büyük Rus şairi Alexander Puşkin modern Rus edebiyatının öncüsü kabul edilir. Onunla başlayan yıldızlar geçidinin en önemli isimleri; yaşadığı dönemde ve hatta günümüzde adeta bir peygambere gösterilen saygıyı gören yazar ve filozof Leo Tolstoy ve çağdaşlarından Fyodor Dostoyevsky’dir. Savaş ve Barış,  Suç ve Ceza gibi en önemli klasik eserler onların kaleminden dünya mirasına dahil olmuştur. Rusya’nın Sovyetler Birliği olarak varlığını sürdürdüğü 1922 – 1991 yılları arasında dört Rus yazar, Nobel edebiyat ödülüne sahip olmuştur. Ivan Alekseyevich Bunin, Boris Pasternak, Mihail Şolohov ve Aleksandr Soljenitsin Nobel ödüllü Rus yazarlardır. “Vişne Bahçesi”, “Vanya Dayı” gibi oyunlarını tiyatroseverlerin yakından tanıdığı Anton Çehov, yazarlar Maksim Gorki, Nikolai Gogol, Ivan Turgenyev, Vladimir Nabokov, Mikhail Bulgakov, şairler Anna Akhmatova, Vladimir Mayakovsky, Sergei Yesenin isimleri bir çırpıda sayılabilecek büyük Rus edebiyatçılarının sadece bir bölümüdür.

Rusya özellikle klasik müzik alanında pek çok önemli isimin anavatanıdır. Piyotr İlyiç Çaykovski, Sergey Rahmaninov, Sovyet dönemi bestecileri Igor Stravinsky, Dimitri Şostakoviç, Sergey Prokofyev, Alexander Scriabin müzikte yeniliklere öncü olmuş büyük isimlerdir. Yüzlerce farklı etnik grubun bir arada yaşadığı Rusya’da etnik gruplara göre farklı müzikler mevcuttur. Geleneksel Rus müziğinin en önemli müzik aletleri başta balalayka olmak üzere, gusli, gudok ve domradır. Askeri bir koro olan Kızıl Ordu korosu tüm dünyada Rus müziğinin tanıtımı konusunda önemli bir varlık gösterir. Rock ve pop gibi müziğin modern formları da Rusya’da büyük ilgi ve dinleyici bulan, pek çok sanatçının yetiştiği alanlardır. Sovyet Dönemi sonunda hayatını erken yaşta kaybeden Viktor Tsoy, rock müzik alanında Rusya’da efsanevi bir üne sahip olmuştur.

Rusya denince akla ilk gelen sanat dallarından biri kuşkusuz baledir. Dünyanın en önemli bale ustalarını yetiştiren Rusya, bu alanda son derece saygın bir yere sahiptir ancak 2000’lerin başlarında bazı skandallar Rus bale dünyasını sarsmıştır. Moskova’da Bolşoy Tiyatrosu veya Saint Petersburg’da Mariinsky Tiyatrosu’nda izlenecek bir bale gösterisi seyre doyulmaz bir gösteri olmanın yanı sıra Rus kültürünü yakından tanımanın bir yoludur. Bu tiyatrolardan bilet almak için Rusya seyahatinden uzun süre önce planlama yapmak ve harekete geçmekte yarar bulunur. Vaslav Nijinsky, Anna Pavlova, Galina Ulanova, Maya Plisetskaya, Rudolf Nureyev, Mikhail Barışnikov balenin efsanevi isimleridir. Günümüz bale ustalarından Ivan Vasiliev’i izlemek de bale ve dansseverler için bir ayrıcalıktır.

Sinema alanında, Sergei Eisenstein’ın 1925 yapımı Potemkin Zırhlısı filmi, dünya sineması açısından önemli bir yere sahiptir. Ülkenin sinema alanında belki de en fazla bilinen ismi Sovyet döneminde hayatını kaybeden yönetmen Andrey Tarkovski’dir.
Renkli bir sanat ve kültür yaşamına sahip olan Rusya, mimari anlamda da son derece renkli bir ülkedir. Rusya’da mimari anlamında ilk göze çarpan yapılar soğan kubbeleri ile geleneksel Rus kiliseleri ve hemen ardından Sovyet Döneminde ülkenin geçirdiği dönüşümü vurgulamak için yapılmış, kuleleriyle Rus semalarına hakim devasa Sovyet binalarıdır.

Rusya’da erken dönem mimarisinde kullanılan ana malzeme ahşaptır. Pskov, Yaroslavl, Kostromo, Ivanovo, Pereslavl, Vladimir-Suzdal ve Novgorod erken dönem Rus mimari eserlerini görmek açısından önemli noktalardır. Saint Petersburg’un yaratıcısı Büyük Petro, Rusya’nın yüzünü batıya çevirerek mimaride batılı etkilere de olanak sağlamıştır. Kış Sarayı, Katerina Sarayı, Smolny Katedrali gibi rokoko stilinde yapılmış olağanüstü güzel sarayların mimarı ünlü İtalyan mimar Rastrelli’dir. Sonrasında Admiralty, Kazan Katedrali gibi klasizme dayanan önemli başka eserler meydana getirilir. Sovyet Dönemi mimari eserleri arasında, Stalin tarafından yeni başkent Sovyet gücünü vurgulamak amacıyla Moskova’da dev boyutlarda yapılması emredilmiş, “Yedi Kızkardeşler” adı verilen gökdelenler özellikle anılmalıdır. Sovyet sonrasında Rusya’da yaşanan inşaat furyasıyla, cam ve metalin güneş ışığı ile parladığı modern gökdelenler alışılmış bir manzara halini alır. Moskova’da bulunan Uluslararası İş Merkezi bu tür modern binaların görülebileceği alanlardan biridir. Saint Petersburg’da bulunan Lakhta Centre binası, bugün 462 m.lik yüksekliği ile Rusya’nın en yüksek binasını oluşturur.

Bir kentin mimarisi kuşkusuz o kenti ziyaret edenlerin en çok ilgisini çeken, en fazla seyredilen özelliklerinden birini teşkil eder ve kentlerinin tarihi ve mimari zenginliğiyle Rusya seyahatseverlere çok güzel kent manzaraları vadeder. 
 

Buz Hokeyi

---

Katamaranla Urallar

---

Spor

Rusya, Sovyetler Birliği Döneminden başlamak üzere spor tarihinde hep önemli bir yere sahip olmuş ve sporcuları pek çok alanda defalarca kürsüyü en başarılı sporcularla paylaşmıştır. Olimpiyatlarda kazanılan madalya sayısı bakımından Rusya, ilk birkaç ülkeden biridir. Rus sporcular özellikle atletizm, jimnastik, güreş, halter, tenis, kayak ve buz pateni gibi alanlarda çok başarılıdır. Buz Hokeyi alanında Rus takımına kafa tutabilecek takım sayısı pek sınırlıdır.

Tenisçi Maria Sharapova ve Anna Kournikova, futbol tarihinin en başarılı kalecilerinden biri kabul edilen Lev Yashin, spor tarihine adını yazdırmış yüzücü Alexander Popov, satranç oyuncuları Anatoly Karpov ve Garry Kasparov, Rus spor tarihinin önemli isimlerinden birkaçıdır.
Rusya’nın spor başarıları doping skandallarıyla gölgelense ve Rus sporcuların olimpiyatlara katılımlarına 2016 ve 2018’de kısıtlamalar getirilse de Rusya, muhtemelen dünya çapında sporcular yetiştirmeye devam edecektir. 1980 yılında Moskova’da yaz olimpiyatları düzenlenmiş ve 2014’de Soçi Kentinde kış olimpiyatları gerçekleştirilmiştir. Rusya’nın ev sahipliği yaptığı en önemli spor organizasyonlarından biri de 2018’de gerçekleştirilen FIFA Dünya Kupasıdır. Rusya 2020 UEFA Avrupa Futbol Şampiyonası için evsahibi olarak seçilmiştir.

Olağanüstü coğrafi yapısıyla Rusya, adrenalin sevenlere, aktif bir tatil tercih edenlere, extreme sporlardan hoşlananlara da pek çok deneyim fırsatı sunar. Kayak, rafting, bisiklet, skydiving ve paragliding, Arktik çemberden Baykal Gölü’ne dek dalış yapma, mağaracılık, hiking, trekking, her türden su sporu, at binme, Rusya gezisinin ana amaçlarından biri olabilir. Ancak aktivite amacıyla yola çıkmadan önce iyi bir planlama yapmak, her türlü bilgi ve uyarıyı incelemek yararlı olacaktır. 

Baykal Gölü Kıyısında Demir Yolu Hattı

---

Baharda Trans-Sibirya Hattı

---

Trans-Sibirya Demir Yolu

Rusya, yakından tanıdıkça, farklı yüzlerini gördükçe derin bir bağla bağlıyor sizi kendine. Görünenin çok ötesinde, ta derinlerde, farklı bir sevda yaratıyor gönlünüzde. Moskova’dan başlayan ve neredeyse Rusya’nın bir ucundan diğerine, Uzak Doğu’da bulunan Vladivostok’a uzanan; Rus kentleri, Urallar, taygalar, çöller, göl kıyıları, nehirler aşarak ilerleyen, yaklaşık 9200 km’lik dünyanın bu en uzun ray sistemi, tam da böyle, büyüleyici bir seyahat deneyimi anlamına geliyor. İndi bindi yapmadan devam edildiğinde, bu seyahat yaklaşık bir haftalık bir zaman gerektiriyor.

1891 yılında başlayan ve 1916’da yapımı tamamlanan bu ray sistemi, Çar III. Aleksandr ve oğlu, son Rus monarkı Çar II. Nikolai dönemlerinde ve gözetiminde hayata geçirilir. Demiryolunun tamamlanmasıyla Sibirya’nın uçsuz bucaksız boş alanlarına ulaşmak ve buralardan yararlanmak kolay hale gelir. Nizhny Novgorod, Tarihi şehir Yekaterinburg, Sibirya’nın kültür kenti Tomsk, Novosibirsk, Irkutsk ve Baykal Gölü rotanızın üzerinde veya çok yakınında yer alıyor.

Yolun büyük bölümünde aynı hat üzerinden ilerleyen, Ulan Bator ve Pekin’de sonlanan Trans Moğolistan hattı ile  Chita üzerinden yine Pekin’de sonlanan Trans Mançurya hattı ile Trans Sibirya yolculuğu farklı rotalar ve resmi hazırlık süreçleri gerektirir.